Badania geotechniczne gruntu są to dość specyficzne badania terenowe, które mają za zadanie sprawdzić, z czego zbudowany jest grunt pod naszymi stopami. Oczywiście nie są to tylko i wyłącznie badania, które mają poszerzyć naszą ogólną wiedzę. Mają one oczywiście swoje konkretne zadania. Opiszemy sobie tutaj dwa najczęściej spotykane przypadku i badań geotechnicznych, czyli badania geotechniczne, które są przeprowadzane w ramach poszukiwania złóż surowców mineralnych i dokumentowania złóż oraz badania geotechniczne, które są wymagane do tego, aby na danym terenie móc zrealizować inwestycję budowlaną.
Badania złożowe
Poszukiwanie złóż pierwiastków oraz substancji, jest to niezwykle istotna rzecz wtedy, kiedy chcemy zwiększyć wydobycie jakiegoś pierwiastka, minerału bądź substancji. Badania kopalniane są przeprowadzane przez geologów górniczych lub przez geologów złożonych. W zasadzie te dwie specjalizacje są położone bardzo blisko siebie i czasami różnią się tym, że po prostu specjalistyczne stanowiskach w firmach wydobywczych różnią się nazwą. Geolog kopalniany w myśl tego podziału zajmuje się geologią górniczą, a geolog złożowy geologią złożową, choć różnica jest w zasadzie niewielka. Geolog górniczy najczęściej zajmuje się złożem już eksploatowanym, natomiast geolog złożowy zajmuje się poszukiwaniem nowych złóż surowców. Niekoniecznie są one nowymi złożami. Czasem są złożami, na których kiedyś eksploatację przerwano, a obecnie z powodu zmiany warunków ekonomicznych, rozważa się powrót na te tereny.
Ocena zasobności złoża przed rozpoczęciem eksploatacji wydobywczej jest niezwykle istotne, przede wszystkim dlatego, że jeżeli źle ocenimy zasobność złoża, to może się okazać, że eksploatacja może być nieopłacalna, jednak dowiadujemy się o tym najczęściej wtedy, kiedy poczynimy już bardzo duże wydatki na to, aby ta eksploatacja mogła zostać uruchomiona. Z tego to powodu geologia złożowa jest niezwykle istotnym elementem przemysłu wydobywczego, a badania geotechniczne, jakie się w ramach tego badania zbożowego wykonuje, są kluczowe, jeżeli chodzi o sposób, w jaki przeprowadza się badania. W wielu aspektach zarówno badanie złożowe, jak i badanie geotechniczne pod inwestycje budowlaną są niemal takie same. Najczęściej po prostu dokonujemy odwiertów, jednak w przypadku badania złóż surowców naturalnych, tych odwiertów bywa więcej oraz są one głębsze.
Badanie geotechniczne pod inwestycję budowlaną
Badania gruntu pod budowę, (szczególnie jeżeli rozmawiamy tutaj o pierwszej kategorii budowlanej, do której zalicza się większość domów jednorodzinnych) nie były jeszcze kilka lat temu obowiązkowe. Tak naprawdę do tej pory nie są obowiązkowe, ale zmienił się nieco sposób podejścia, do wydawania zgody na rozpoczęcie budowy i najczęściej tego typu badanie geotechniczne i powstała w jego wyniku opinia geologiczna o gruncie, są wymagane. Nie stało się zresztą tak bez przyczyny. Dochodziło do takich sytuacji, że grunty, co do których początkowo nie miano większych wątpliwości (czyli takie na przykład, które stały pośrodku innych wybudowanych domów) okazywały się mniej stabilne lub podmokłe i po zrealizowaniu inwestycji budowlanej, okazywało się na przykład, że budynek nie jest w pełni stateczny lub piwnica jest zalewane wodą. Aby uniknąć takich sytuacji, a szczególnie utraty stateczności budynku, która stwarza realne zagrożenie dla osób, które w budynku takim mieszkają, w zasadzie zaleca się niemal zawsze przeprowadzenie badania geotechnicznego. Są oczywiście pewne wyjątki, ale są to sytuacje szczególne i raczej mało spotkamy osób, które mogą potwierdzić, że ich budowa do takich wyjątków się zaliczała.
Badanie geotechniczne większych inwestycji budowlanych
Jak wspomnieliśmy, istnieją pewne nieliczne sytuacje, kiedy to budując dom jednorodzinny, nie musimy wykonywać badania geotechnicznego. Jednak jeżeli mówimy już o drugiej lub trzeciej kategorii budowlanej, to musimy sobie powiedzieć, że nigdy nie było wyjątku w tej materii i obecnie również nie ma. Czyli jeżeli chcemy budować budynki większe niż dom jednorodzinny, budynki przeznaczenia publicznego, budynki wielorodzinne, budynki o nietypowej konstrukcji (gdzie trudno jest przewidzieć, w jaki sposób będą one oddziaływać na teren) oraz dodatkowo budynki, które mogą ingerować w środowisko, to zawsze musimy przeprowadzić badanie geotechniczne, zanim jeszcze zostanie wydana zgoda na budowę. Tak naprawdę każdy rozsądny inwestor, zanim wykupi jakąś działkę budowlaną, powinien zlecić przeprowadzenie takiego badania, jeżeli oczywiście działka jeszcze takiego badania nie ma. Warto również wspomnieć o ważnej rzeczy. Jeżeli kupujemy działkę budowlaną, to tak naprawdę każdy uczciwy sprzedający, powinien sam wcześniej zlecić usługi geotechniczne i w momencie zakupu nam je pokazać. Wówczas jesteśmy po prostu pewni tego, że działka jest odpowiednia pod nasz projekt, a jeżeli czegoś takiego nam nie przedstawi to lepiej ostrożnie podchodzić do kwestii zakupów. Może nas to bowiem sporo kosztować.